Elektronik devreler başta olmak üzere tüm yapılarda farklı elemanların bir araya gelerek, çalışır sistemlerin oluşmasını sağlayan temel bileşenlere komponent adı verilir. Bileşen olarak da bilinen komponent parçalar olmadan, elektronik devreler tam anlamı ile çalışamazlar.
Komponentler direnç, bobin, kondansatör ve diyot gibi tüm devre elemanlarını kapsar. Bu elemanların bir araya gelerek işlevsel bir alet ortaya çıkmasında, komponentler oldukça önemli bir rol oynamaktadır. Gelişen teknoloji ve artan ihtiyaçlar doğrultusunda, her devreye ve elemana uyum sağlayabilecek türde komponent üretimi gerçekleşmektedir. Artan talep ve ihtiyaç duyulan ürün çeşitliliği farklı tedarik seçeneklerini beraberinde getirmektedir. İhtiyaçların en hızlı şekilde karşılanması kişilerin ürün arayışına harcayacağı zamanı en aza indirir. Bu sayede proje üretimine ayrılan zaman ve iş gücü artar ve oldukça verimli üretimler gerçekleştirilebilir.
Komponent Çeşitleri Nelerdir?
Elektronik devrelerin oluşmasını sağlayan birçok komponent bulunmaktadır. En yaygın kullanılan komponentler;
- Direnç
- Bobin
- Diyot
- Transistör
- Kondansatör
- Potansiyometre
- Röle
- Entegre
- Led olarak sıralanabilir.
Direnç; bir elektronik devresinde akımın akışına karşı oluşan güce verilen isimdir. Ohm olarak ölçülmektedir.
Bobin; üzerinden akım geçmesi sonucu manyetik alan oluşan ve enerjiyi depolayan devre parçasıdır.
Diyot; tek yönde akım geçiren devre parçasıdır. Yarı iletken bir yapısı vardır. Anot ve katot olmak üzere iki ayağı bulunur. Pozitif uç anot kutba, negatif uç katoda gelecek şekilde gerilim uygulandığında diyot iletime geçer.
Transistör; geçirgen ya da transistör girişine uygulanan sinyali yükselterek akım kazancı sağlayan, yarı iletken devre elemanıdır.
Kondansatör; elektronların kutuplanıp elektriksel yükü içerisinde kısa süreli depolayabilen devre elemanıdır.
Potansiyometre; dışarıdan fiziki müdahale ile değeri değişebilen dirençlerdir. Potansiyometrelerin daha güçlülerine ise reosta denir.
Röle; üzerinden akım geçtiğinde çalışan elektronik devre elemanlarına verilen isimdir.
Entegre; devre elemanlarını tek bir yapıda toplanyan komponentlere verilen isimdir.
Led; elektrik enerjisini ışığa dönüştüren diyot çeşididir.
Aktif ve Pasif Komponentler
Komponentlerin boyutları ve üretim şekilleri birbirinden farklıdır. Temel olarak gruplandırıldığında aktif ve pasif komponent olarak ikiye ayrılır. Her iki çeşitte de amaç, elektronik dereye gelen akımın tıkanmadan devre boyunca aktarılması ve düzeneğin doğru şekilde çalışmasıdır. Bilinen aktif komponentlerin başında transistör gelir. Bu parçalar, bir devre üzerinden gelen direnci diğer bir devreye aktarmakla görevlidir. Pek çok üründe kullanılan ve verdikleri enerji sayesinde cihazların çalışmasını sağlayan piller de aktif komponentler grubundadır. İçlerinde bulunan kimyasal malzemeler sayesinde reaksiyona girerek, enerji üretirler. İşlenmesi zor sinyallerin bulunduğu elektronik devrelerin çalışmasında oldukça önemli görevleri vardır.
Pasif komponentler, aktif komponentlerin enerji göndermesi işlevinin yerine, gelen akımı biriktirmek amacı ile kullanılır. Bileşenler aracılığı ile gelen enerjiyi dengeli tutmak pasif komponentlerin başlıca görevidir. İndüktör pasif komponent olarak bilinen bir devre elemanıdır. Elektronik devrelerinde iki tip akım vardır. Devre içerisinde elektrik yüklerinin yüksekten alçağa doğru yaptığı harekete doğru akım (Direct Current) denir. Genellikle sanayilerde ve konutlarda kullanılması ile bilinen alternatif akım () ise periyodik olarak genliğinin ve yönünün değiştiği bir akım türüdür. Pasif komponent, devre içerisinde geçen AC ve DC akımlarından kaynaklanan dalgalanmaları dengelemeye yarar. DC akımının (doğru akım) direk geçmesini sağlarken, AC akımı (alternatif akım) bloke ederek olası bozulmaların ve arızaların önüne geçilmiş olur.